Αρχαιολογικό Μουσείο της Κω

Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κω, στεγασμένο σε ένα εντυπωσιακό κτήριο της εποχής του μεσοπολέμου (1936), άνοιξε ανακαινισμένο τις πύλες του στο κοινό στις 18 Σεπτεμβρίου 2016.  Ενώ παλαιότερα λειτουργούσε κυρίως ως γλυπτοθήκη, παρουσιάζοντας με παραδοσιακό τρόπο έκθεσης γλυπτά από τις παλαιότερες ανασκαφές των Ιταλών στο νησί, σήμερα, μέσα από επιλεγμένα αντικείμενα που προέρχονται από τις πολυάριθμες ανασκαφές στο νησί, αφηγείται με ελκυστικό τρόπο και σύγχρονα εποπτικά μέσα την μακραίωνη και πλούσια προϊστορία και ιστορία της Κω από την 4η χιλιετία π.Χ. έως τον 2ο - 3ο αι. μ.Χ.

Στο φωτεινό περίστυλο αίθριο, που αντιγράφει ένα από τα χαρακτηριστικά στοιχεία της αρχιτεκτονικής των ελληνιστικών και ρωμαϊκών οικιών, καλωσορίζουν το κοινό ο θεός Ασκληπιός με τον Ιπποκράτη  που απεικονίζονται στο διάσημο ψηφιδωτό δάπεδο από τη λεγόμενη οικία του Ασκληπιού (2ος - 3ος αι. μ.Χ.), περιστοιχιζόμενοι από τις μορφές του Ερμή, του Διονύσου, της Αρτέμιδος, της Υγιείας, του Ασκληπιού από τον γλυπτό διάκοσμο της ρωμαϊκής έπαυλης της Αρπαγής της Ευρώπης. Στην υποδοχή του κοινού στο Μουσείο συμμετέχουν και οι μορφές δύο γυναικών που θεωρείται ότι απεικονίζουν τις αρχόντισσες που κατοικούσαν στην πολυτελή οικία.
Στη δυτική αίθουσα του ισογείου με την κυκλική απόληξη, δυτικά του αιθρίου φιλοξενείται η σπουδαία συλλογή γλυπτών με αριστουργήματα από τα τέλη του 5ου έως τον 1ο αι. π.Χ., όπως ο λεγόμενος Ιπποκράτης, γλυπτά των υιών του Πραξιτέλη, το ανάγλυφο των Χαρίτων, ντυμένες γυναικείες μορφές με τις περίφημες κωακές εσθήτες και ρωμαλέοι ανδρικοί κορμοί. Η αίθουσα φιλοξενεί συνολικά εικοσιεννέα γλυπτά που δείχνουν την εξέλιξη της πλαστικής τέχνης της Κω από το τέλος του 5ου έως τον 1ο αι. π.Χ. Η έκθεση διαρθρωμένη σε πέντε ενότητες παρουσιάζει τη σύνδεση των αγαλμάτων με σημαντικούς σταθμούς της ιστορίας και του πολιτισμού του νησιού, καθώς απηχούν τη δυναμική της αρχαίας πόλης και αναβιώνουν στα μάτια του επισκέπτη στιγμές της καθημερινής ζωής των γυναικών και των ανδρών στον δημόσιο και τον ιδιωτικό χώρο.  Ξεχωρίζουν κεφαλές κολοσσικών αγαλμάτων που αποδίδονται σε ιστορικά πρόσωπα, όπως του Μ. Αλεξάνδρου (τέλος 3ου αι. π.Χ.), του Πτολεμαίου του Β΄ (275-250 π.Χ.) και του Ηρακλή Πτολεμαίου Φιλοπάτορος (221-204), ενώ ημίγυμνη ανδρική μορφή των αρχών του 2ου αι. π.Χ. του τύπου του Ηγεμόνος των ελληνιστικών χρόνων δεσπόζει στο μέσον περίπου της έκθεσης. Κατά μήκος του δυτικού τοίχου στέκονται οι επιβλητικές ενδεδυμένες γυναικείες και ανδρικές μορφές του 2ου αι. π.Χ. από το ρωμαϊκό Ωδείο, στην ανατολική κόγχη δεσπόζει μία χορεύουσα μορφή ή Νίκη ενώ κατά μήκος του ανατολικού τοίχου παρουσιάζονται δείγματα της γλυπτικής του 1ου αι. π.Χ., ανάμεσα στα οποία βρίσκεται και το κολοσσικό καθιστό άγαλμα της Δήμητρας ή Κυβέλης.
Η κυκλική προέκταση της αίθουσας είναι αφιερωμένη στη γυναίκα της Κω. Φιλοξενεί δύο μεγαλύτερες από το φυσικό μέγεθος γυναικείες μορφές από το ρωμαϊκό Ωδείο του τέλους του 2ου αι. π.Χ. Η απόδοση του λεπτού, σχεδόν αραχνοΰφαντου, ιματίου παραπέμπει σε ένα είδος μεταξωτού υφάσματος από ειδικό σκώληκα του νησιού και στην πρώτη τους υφάντρα, την Παμφίλη, την κόρη του Πλάτεω, που σύμφωνα με τον Αριστοτέλη ήταν η πρώτη που ύφαινε στο νησί.
Στην ανατολική αίθουσα παρουσιάζονται για πρώτη φορά πλούσια αναθήματα από τα πολυάριθμα αρχαία ιερά του νησιού, με τα πρωταρχικής για το νησί σημασίας ιερά της Δήμητρας και τα ιερά της αρχαίας Αγοράς, γνωστά από επιγραφικές μαρτυρίες, όπως ημερολόγια θυσιών, διαγραφές για την πώληση ιερωσύνης, ιερούς νόμους, όρους και τιμητικά ψηφίσματα, ενώ παρουσιάζονται και αντιπροσωπευτικά ευρήματα για τη λατρεία των Ανατολικών θεοτήτων στο νησί.
Στον όροφο, γύρω από τους τοίχους, που υψώνονται περιμετρικά του στεγασμένου αιθρίου, διαμορφώνονται τρεις αίθουσες. Στη δυτική αίθουσα ο επισκέπτης θα ταξιδέψει στον μακρινό χρόνο μέσα από επιλεγμένα προσωπικά αντικείμενα που χρονολογούνται από την 4η χιλιετία έως τον 5ο αι. π.Χ.  Η συνεχής κατοίκηση από  την 3η χιλιετία έως τον 11ο αι. π.Χ., στα Σεράγια, στην καρδιά της σημερινής πρωτεύουσας του νησιού, παρουσιάζεται μέσα από την στρωματογραφία των ανασκαφών κατά μήκος του ανατολικού τοίχου της ανατολικής αίθουσας, με αντιπροσωπευτικά ευρήματα από την  Πρώιμη έως την Ύστερη Εποχή του Χαλκού και εισαγωγές από τη Μινωική Κρήτη και τα μεγάλα Μυκηναϊκά κέντρα.

Σε άλλες επί μέρους ενότητες της δυτικής αίθουσας παρουσιάζονται αριστουργήματα της κεραμεικής τέχνης, κοσμήματα και όπλα της Μυκηναϊκής και Γεωμετρικής περιόδου, καθημερινά αντικείμενα της Γεωμετρικής περιόδου, ενώ επιλεγμένη  αρχαϊκή και κλασική κεραμεική φανερώνει πέρα από την υψηλή αισθητική αυτών των εποχών, την ακμή του νησιού μέσα και από τα ταξίδια και τις εμπορικές ανταλλαγές με άλλες ελληνικές πόλεις.
  Στη νότια αίθουσα που είναι μοιρασμένη σε δύο μεγάλες ενότητες παρουσιάζονται πτυχές του ιδιωτικού και δημόσιου βίου. Στη μεγάλη προθήκη της αίθουσας παρουσιάζεται η καθημερινή ζωή μέσα στο ελληνιστικό σπίτι, η κουζίνα του, καθημερινά αντικείμενα της γυναίκας, του παιδιού, η υφαντική τέχνη της διάσημης για τα υφάσματά της Κω και μία σκηνή συμποσίου. Σε επί μέρους ενότητες παρουσιάζεται το εμπόριο αμφορέων με τον διάσημο  κωακό οίνο, τα νομίσματα που κυκλοφορούσαν στο νησί, τα εργαστήριά του και τα περίφημα αρώματα που φυλάσσονταν σε πολυτελή γυάλινα σκεύη.

Τη διαχρονική εικόνα του νησιού, κατά τους προϊστορικούς και ιστορικούς χρόνους συμπληρώνουν επιλεγμένα αντιπροσωπευτικά ευρήματα από τις αρχαίες νεκροπόλεις που εκτίθενται στην ανατολική αίθουσα, από τα παράθυρα της οποίας αντικρίζει κανείς την πύλη του Φόρου και τον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Αγοράς.
Εδώ κτερίσματα από τα μέσα της 3ης χιλιετίας π.Χ., έως τους ρωμαϊκούς χρόνους αφηγούνται μικρές προσωπικές ιστορίες που σηματοδοτούν την καθημερινή ζωή σε διαφορετικές εποχές φανερώνοντας πάντοτε την ίδια διαρκή αγωνία και αμηχανία του ανθρώπου, πλούσιου ή φτωχού, νέου, γέρου ή παιδιού, απέναντι στον θάνατο, που δεν μπορεί να νικήσει και να ξεπεράσει, επιλέγοντας εν τέλει ως μόνη παρηγορία την ανάμνηση, την μνήμη, συλλογική ή ατομική, και την αγάπη των οικείων τους μέσα και από την προσφορά αντικειμένων που συνοδεύουν τους ταξιδιώτες στην κατάδυσή τους στον κάτω κόσμο, ένα ταξίδι στον μακρινό ή κοντινό χρόνο και στον χώρο που δεν τελειώνει και συνεχίζεται εδώ και χιλιετίες στο νησί της Κω και στον κόσμο.
Ελληνικό και Αγγλικό κείμενο από την κα. Σταματία Μαρκέτου, Αρχαιολόγος με βαθμό Α’ – Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου.
row 3
© 2024 Kosta Palace City Hotel. All rights reserved.